Bilişim Buluşması, 5 Ekim 2012, Matematik Köyü
Nesin Matematik Köyü‘nde her yıl iki kez düzenlediğimiz etkinliklerin sekizincisi, uzman ya da meraklı olsun konuya ilgi duyan herkese açık şekilde 5-7 Ekim 2012 tarihleri arasında, “Bilişim” başlığıyla gerçekleştirildi.
Sunumda AlanTuring’in yaşamının ve çalışmalarının genel tanıtımı yapıldı. Bu tanıtım içerisinde özellikle Turing’in İkinci Dünya Savaşı
sırasında Enigma Şifrelerini çözme hikayesi ayrıntılarıyla anlatıldı.
Ayrıca Turing’in kişisel hikayesi ve ilk bilgisayarların yapımı aşamasındaki kuramsal katkıları üzerinde duruldu.
Turing’e gelene kadar 24. yy’lık süreç içinde bilişim ve hesaplanabilirlilik kavramlarının bilim ve düşünce tarihi içinde nasıl ele alındığı anlatıdı. Turing öncesi bu alanda yapılan çalışmaların Turing’in kuramsal çerçevesini kurmasına nasıl yardımcı olduğunu gördük. Özellikle Hobbes, Newton, Pascal, Leibniz, Babbage ve Frege’nin çalışmalarına ağırlıkla yer verildi.
Bu sunum kapsamında bilgisayım (computation) sürecini matematiksel olarak modellememizi sağlayan Turing makinalarının tanımı ve çeşitli varyantları izlendi.
Bilgisayım sürecinin limitlerinin anlaşılması içinde Turing makinasında çözülemesi imkansız olan örnek problemler üzerinde tartışmalar yürütüldü.
Sunumda öncelikli olarak zihin felsefesinin üç temel teorisi (Ikicilik, Davranışsalçılık ve İşlevselcilik) işlendi.
Bu teorilerinin üçüncüsünün temeli olan Turing Makinası kavramı ve bu kavramın gerek zihin felsefesine gerekse de Hesaplamacılık (Computationalism) üzerine etkileri üzerinde duruldu.
Sunumda Maxwell’in cini örneğinden yola çıkılarak enformasyonun doğasını tartıştık.
Bilginin öznelliğinin aksine, enformasyon maddi ve fiziksel bir şey olarak nasıl incelenebildiğini ele aldık.
Enformasyonun ölçüsü olarak entropi ile termodinamik entropinin ilişkisini konuştuk.
Kuantum kuramı ve enformasyon ilişkisini gözden geçirdik.
Turing Makinası kavramı ister istemez Church-Turing tezinin, sentax ve semantik ayrımının, ve sentaktik bakışa getirilen eleştirilerin (örnegin John Searle’ın Çin Odası düsünce deneyi) kapsanmasını da beraberinde getiriyor.Bu eleştirilerin değerlendirilmesinin sonrasında da beden ve dış dünya etkileşiminin insan zihnini anlamak için önemli olduğunu vurgulayan bakışlara (embodied and embedded cognition) değindik.
Gödel’in Tamamlanamazlık Teoremleri ile Church-Turing Tezinin biçimsel nesneler üzerine yaptıkları çözümlemelerin elestirel bir karşılaştırması aktarıldı.
Sunumda;
Spesifik bir çerçevede “kısmı fonksiyonların” bir teorisi olarak sunulan Church-Turing tezi, yalnızca bilgisayar biliminin iki ana katmanının (bilgisayım teorisi ve karmasıklık teorisi) alt bölümünü olusturmakla kalmayıp, zihin felsefesi, fizik, determinizm, biyoloji gibi diger disiplinleri de etkileyen, hatta kaderlerini belirleyen konumu ele alındı.
“Psikolojik fonksiyonalizm akımı gibi zihin felsefesinde fonksiyonalizm akımı da Hilary Putnam’ın ‘Psychological Predicates’ adlı makalesine dayanır. Materyalist özdeşlik tezi karşısında yer alan bu akım beyni Turing makinası modeli çerçevesinde ele alarak fonksiyonel açıdan esas önemli olanın beynin maddi yapısı (donanımı) değil, ‘makine tablosu’ (yazılımı) olduğunu kabul eder.”
Konuşmada bu akım tanıtıldıktan sonra zihin felsefesi çerçevesinde getirilen eleştiriler ele alındı.
Elektronik müziğin doğuşu, gelişimi ve tarih içinde edindiği konum ile ilgili genel görünüm, çeşitli ekoller ve bakış açıları ile bu açılar içerisinde öne çıkan isimler ve yapıtları aktarıldı.